Budowa geologiczna

Formacja jurajska na terenie Gminy Ogrodzieniec przedstawia się tylko w dwu piętrach, z których środkowe (jura brunatna), tworzy równiny i płaskowzgórza, górne natomiast (jura biała), tworzy rozmaite kształtem i wyniosłością skały.

Z resztek roślin i zwierząt: głowonogów, ramienionogów i gąbek powstało w owym czasie kilka odmian wapieni, m.in.: skalisty, płytowy i gruboławicowy. Najbardziej odporny na erozję wapień skalisty utworzył charakterystyczne ostańce i skałki. Wapień, z którego powstały skały, jest czystym węglanem wapnia, co oznacza, że nie zawiera domieszki iłu. Skały te pomimo wystawienia na działanie powietrza nie zmieniają się. Najlepszym dowodem tego jest Zamek Ogrodzieniecki.
Wapień wyżej wymieniony zachowuje jednakowy charakter mineralogiczny i zawiera jednakowe szczątki organiczne. Pionowa spadzistość tych imponujących skał jest biała i pusta, natomiast jeżeli tylko do powstałej wklęsłości dostanie się naniesiona przez wiatr warstwa ziemi, wtedy natychmiast skała zostaje pokryta bujnymi ziołami i krzewami. Znajdujące się tutaj skały posiadają wiele niszy, otworów, a także tajemniczych wnęk i jaskiń.

Szczątki organiczne zawarte w skałkach są dla geologa głównym wskaźnikiem przy określaniu warstw, z których składa się skorupa ziemi. Na całym terenie gminy znajduje się wiele różnorodnych skamielin mających uwarstwienie charakterystyczne typowo dla obszaru Jury Krakowsko - Częstochowskiej.
Najpospolitszym z nich jest Ammonites blipex, mający na skorupie liczne żeberka, od samego grzbietu w dół boku. Dość często pojawia się największy z tego gatunku Ammonites z żeberkami przerywanymi w połowie boku. Rzadziej występuje Ammmonites Canaliculatus ze spłaszczoną skorupą pokrytą sierpowatymi żeberkami i rowkiem wzdłuż boku. Następnie najliczniej spotyka się tutaj Brachiopody, należące do rodzaju Terebratura i Rhynchonella. Z nich na wyszczególnienie zasługują: najokazalsza Rhync. Trilobata, która składa się z trzech płatów oraz mniejsza od niej R. subsimiles. Do najpospolitszych należy Terebrutula bisuffarcinata, gładka, podłużna, z dziurą na końcu zakrzywionego dziobka. Wszystkie tutaj wymienione Brachiopody, w przeciwieństwie do Amonitów, mają na sobie doskonale zachowane muszle. W wapieniach miejscowych znajduje się wiele gąbek, należących do różnych rodzajów gatunków, jak np. Scyphia clathrata, o postaci pucharowatej, następnie Porospongia marginata, Cnemidium striatopunctatum oraz wiele innych.